Amgen Biyoteknoloji Deneyimi (ABE) Türkiye Uzman Öğretmen Burs Programı Ürünleri
ABE Programı kapsamında, ABE Türkiye tarafından yürütülen Uzman Öğretmen Burs Programı çerçevesinde geliştirilen bu ürünler, fen ve biyoteknoloji eğitimine yönelik özgün, uygulanabilir ve etkileşimli öğretim materyalleri sunmaktadır.
Altı bursiyer öğretmenimiz tarafından tasarlanan bu materyaller; öğretmen ve öğrencileri bilimsel süreçlere aktif olarak dahil ederken, çağdaş eğitim yaklaşımlarını da entegre etmektedir. Amaç, öğrenme sürecini daha etkili, anlamlı ve kalıcı hâle getirmektir.
Aşağıda, her bir proje kısa açıklamalarıyla birlikte sunulmuştur.
👉 Geliştirilen tüm ürünlerin taslak versiyonlarına [buradan erişebilirsiniz].
-
DNA Barkodlama ile Biyoçeşitliliği Koruma (Meltem Küçükarslan)
Bu proje kapsamında geliştirilen ünite planında, lise öğrencileri senaryoya dayalı bir öğrenme süreciyle endemik bir bitkinin moleküler kimliğini belirlemeye yönelik çalışmalar yürütür. Senaryoya göre, sınırda ele geçirilen şüpheli bir bitki örneğinin Türkiye’ye özgü Lathyrus karsianus türü olup olmadığı araştırılır. Öğrenciler, sağlanan DNA örneklerini kullanarak PCR ve jel elektroforez tekniklerini uygular; ardından biyoenformatik analiz yoluyla DNA dizilerini karşılaştırır. Bu süreçte öğrenciler hem laboratuvar becerileri kazanır hem de DNA barkodlaması, biyoçeşitlilik, biyokaçakçılıkla mücadele ve bilimsel araştırma yöntemleri konularında derinlemesine bilgi edinir.
-
Biyoteknoloji Konulu Eğitsel Oyunların Öğrenciler Tarafından Geliştirilmesi, Uygulanması ve Değerlendirilmesinin Etkileri Üzerine Eylem Araştırması (Müşerref Dalkılıç)
Bu eylem araştırmasında, öğrencilerin kendi eğitsel oyunlarını tasarlamalarının biyoteknoloji öğrenme süreçlerine etkisi incelenmiştir.
Bir öğretmenin ABE içeriğini daha küçük yaş grubuna uyarlamakta zorlandığı bir senaryo üzerinden hareketle, öğrenciler ilgi çekici materyaller geliştirmiştir: GENist (DNA temalı Twister), GENemino (gen temalı domino), Göz Geni Dizilimi, Mikroordinat (mikropipetleme koordinasyon oyunu) ve Jel Elektroforezi Yarışı. Bu oyunlar, DNA yapısı, mikropipetleme ve jel elektroforezi gibi karmaşık kavramları eğlenceli ve uygulamalı bir şekilde öğretmeyi hedeflemektedir. Öğrenciler, tasarım odaklı düşünme yaklaşımıyla empati kurma, fikir üretme, prototip geliştirme ve deneme süreçlerine katılmıştır. Bu süreç, bilimsel okuryazarlığın yanı sıra iş birliği, yaratıcılık ve problem çözme becerilerini geliştirirken; kapsayıcı ve akran liderliğinde bir fen eğitimi ortamını da desteklemiştir.
-
Bakteriyel Savunmada Antibiyotik Direnci ile Mücadele (Nesibe Sevindik Kuyucu)
Bu projede, ortaokul öğrencileri senaryoya dayalı bir laboratuvar ve araştırma deneyimiyle mikroorganizmalar, antibiyotikler ve antibiyotik direnci hakkında temel bilgiler edinmiştir. Öğrenciler; masa, telefon, eller ve kapı kolları gibi farklı yüzeylerden örnekler alarak bu örnekleri antibiyotikli, antibiyotiksiz ve antimikrobiyal agar plaklarında kültürleyip mikrobiyal gelişimi gözlemlemişlerdir.Bu uygulama, çevremizde mikroorganizmaların ne kadar yaygın olduğunu görmelerini sağlamıştır. Deney sonunda, antibiyotik kullanımının direnç gelişimine etkisi tartışılmış ve bilinçli antibiyotik kullanımının önemi vurgulanmıştır. Süreç boyunca öğrenciler; eleştirel düşünme, sorgulama ve bilimsel araştırma becerilerini geliştirme fırsatı bulmuştur.
-
Tatlı Tehlike: Çikolata Ürünlerinde Salmonella Varlığı (Süleyman Atilla)
Bu proje, lise öğrencilerinin eleştirel düşünme ve 21. yüzyıl becerilerini geliştirmeyi hedeflemekte; biyoteknolojiye tasarım odaklı düşünme yaklaşımını entegre etmektedir. Odak nokta, çikolata ürünleriyle Salmonella enfeksiyonu arasındaki olası ilişkiyi araştırmak ve öğrencileri güvenli tüketim için biyogüvenlik çözümleri tasarlamaya yönlendirmektir. Proje süresince öğrenciler:Salmonella tespiti ve kontrolüne yönelik stratejiler geliştirir; gıda güvenliğini artıracak önlemler planlar; analitik ve önleyici çözümler üretir. Proje sonunda öğrenciler, enfeksiyon riskini azaltmaya yönelik çözümler geliştirerek daha sağlıklı ve güvenli çikolata tüketimine katkı sunarlar.
-
Jel Elektroforezinde Yüklü Parçacıkların Hareketliliğine Etki Eden Faktörler (Tunahan Öncel)
Bu proje kapsamında ortaokul ve lise öğrencileri, moleküllerin jel elektroforezdeki hareketliliğini etkileyen büyüklük, elektriksel yük ve pH gibi faktörleri sorgulama temelli bir yaklaşımla araştırmıştır. Öğrenciler; araştırma sorusu oluşturma, deney tasarlama, veri toplama ve yorumlama gibi bilimsel süreç becerilerini kullanarak bu kavramları uygulamalı olarak keşfetmiştir. Süreç boyunca bilimsel düşünme, problem çözme, iş birliği ve eleştirel düşünme becerileri gelişmiş; öğrenme deneyimi LabXchange platformu üzerinden sunulan etkileşimli içeriklerle desteklenmiştir.
-
Biyoteknolojide TABU’ları Yıkıyoruz (Veysel Özdemir)
Bu projede ortaokul öğrencileri; DNA, biyoteknoloji, genetik mühendisliği ve mikropipetleme gibi konuları kavram haritaları, laboratuvar uygulamaları ve eğitsel oyunlar yoluyla keşfetmiştir. Amaç; kavram yanılgılarını azaltmak ve öğrenmeyi kalıcı hale getirmektir. Bu doğrultuda, "anlat", "çiz" ve "beceri" düzeylerini içeren iki seviye tabu kartları tasarlanmıştır. DNA izolasyonu ile mikropipet türleri ve doğru kullanımları uygulamalı etkinliklerle öğretilmiş, eğitsel oyunlar ise öğrencilerin sürece aktif katılımını sağlayarak öğrenmeyi pekiştirmiştir.